با جرات می‌توان گفت که جذاب‌ترین بخش هر سفر رفتن به بازارهای شهر، تماشای معماری زیبا آن‌ها، خریدن صنایع دستی و تهیه سوغات مخصوص هر شهر است. در بازار، می‌توان میان مردم قدم زد، با آن‌ها به گفت‌و‌گو نشست و با بخشی از فرهنگ و آداب و رسوم ک مرام آن‌ها آشنا شد. باید بدانید که یکی از خاص‌ترین بازارهای ایران، بازار اصفهان است که میتوانید زیباترین معماری‌ها و هنرمندانه‌ترین کارهای سنتی را در آن ببینید. بازار اصفهان پر است از دیدنی‌های تاریخی، تیمچه‌ها و سراهای سنتی و تصاویر زیبایی که هیچگاه در هیچ کجای دیگر ندیده‌اید. بازار تاریخی اصفهان ، جلوه‌ای از فرهنگ، هنر، معماری، زیبایی و جذابیت است. اگر دوست دارید با این بازار تماشایی آشنایی شوید و یا درباره ویژگی‌های منحصر به فرد آن بیشتر بدانید،
بازار اصفهان را بیشتر بشناسیم
بازار اصفهان که به عنوان شاهکار بی‌نظیر عصر صفوی شناخته می‌شود، یکی از بنام‌ترین بازارهای شهر توریستی اصفهان است که به راحتی می‌توان گفت جذاب‌ترین تصاویر و هنرمندانه‌ترین معماری‌ها را پیش چشمتان نمایان می‌کند.
این بازار تاریخی که در دوره حکومت صفویان و قاجاریان ساخته شده، در مرکز شهر اصفهان و در میدان نقش جهان قرار دارد و می‌توان گفت پس از میدان زیبای نقش جهان، اولین جایی است که توجه گردشگران و مسافران اصفهان را به خودش جلب می‌کند. بازار اصفهان از چند بخش مختلف تشکیل شده است که شامل سراها، تیمچه‌ها و راهروهای فراوان می‌شود. ورودی بازار تاریخی اصفهان، بازار قیصریه نام دارد که به آن سردر قیصریه هم گفته می‌شود و می‌توان گفت که این بخش از بازار نیز، شاهکار هنر و معماری عصر صفویه است.
تاریخچه بازار اصفهان
درباره اینکه بازار اصفهان برای اولین بار به دستور چه کسی و به چه منظوری ساخته شد، اطلاعات دقیقی در دست نیست. اما بنابر اطلاعات موجود در منابع معتبر، اینگونه آمده است که از نام بازار تاریخی اصفهان، برای اولین بار در عصر دیلمیان و زمان حکومت خاندان کاکویه استفاده شده است.
باید بدانید که پس از شکست حکومت کاکویه، سلجوقیان به شکل چشمگیری قدرت یافتند و در این دوره، شهر اصفهان بیش از پیش رونق یافت و به عنوان پایتخت ایران انتخاب شد. اینگونه بود که، این بازار جذاب و این شاهکار معماری ایرانی ساخته شد و در اندک زمانی به رونق چشمگیری رسید. در قرن هفتم هجری، اجزای مختلفی به ساختمان بازار اضافه شد و با معماری یکسان جذابیت چشمگیری یافت. پس از آن بود که صنف خرده فروش‌ها و عمده فروش‌ها به وجود آمدند و در کنار هم، با هماهنگی مشغول به کار شدند. مدتی بعد کاروانسراها نیز به داخل شهر آمدند و به عنوان جزیی مهم از اجزای بازار اصفهان شناخته شدند.
از قرن نهم به بعد، در این بازار دیدنی، مجموعه‌ای از بخش‌ها، صنف‌ها و راهروهای پیچ در پیچ به وجود آمد و وسعت زیادی پیدا کرد. به این ترتیب بازار زیبای اصفهان، از شمال شهر تا بخشی از محدوده جنوبی آن گسترش یافت که تا به امروز نیز باقی است.
معماری بازار اصفهان ؛ تلفیق هنر معماری و مهندسی
همانطور که پیش از این گفتیم، بازار شهر بی‌نظیر اصفهان، شاهکار معماری و هنر ایرانی عصر صفوی است که از حیث زیبایی و جذابیت، جایگاه ویژه‌ای در میان بازارهای ایران دارد.
این بازار در حدود ۱ متر و نیم طول دارد و عرض راسته‌های آن در حدود ۵ متر است. بازار تاریخی اصفهان سقفی بلند به ارتفاع ۷ تا ۷ و نیم متر دارد که با طاق‌‌های قوسی چشم‌نوازی پوشیده‌اند. مجموعه منسجم و متراکم بازار به وسیله نورگیرهایی که در سقف‌های قوسی وجود دارند، روشن می‌شوند و از این طریق هوا نیز در میان بازار جریان پیدا می‌کند. تنها چیزهایی که تراکم بازار را می‌شکنند، کاروانسراها، مساجد، مدرسه‌ها و سراهایی هستند که با وسعت زیاد خود در میان بازار قرار گرفته‌اند و خودنمایی می‌کنند.
یکی از شگفتی‌های معماری این بازار باریک بودن آن است که نوع ساخت آن باعث می‌شود که در تابستان، هوای درون بازار در حدود ۱۰ درجه خنک‌تر از هوای بیرون باشد. همچنین در زمستان هوای داخل بازار اصفهان بین ۵ تا ۸ درجه گرم‌تر از هوای خارج از بازار است. نکته جالب دیگر درباره معماری بازار اصفهان این است که نوع طراحی و معماری بازار اجازه وجود گرد و خاک و طوفان‌های مهیب را به داخل بازار نمی‌دهد و شبیه به پناهگاهی امن عمل می‌کند.
نمای آجری داخل بازار، پنجره‌های قوسی با قاب چوبی، نورگیرهای روی سقف و جذابیت هنر و معماری عصر صفوی، موجب می‌شود که محیط درون بازار، ساعت‌ها شما را به خودش مشغول کند. این اتفاق خصوصا درباره گردشگران خارجی که از بازار قدیمی اصفهان دیدن می‌کنند، بیشتر صدق می‌کند و آن‌ها با اشتیاق فراوان از نماها، سقف‌ها و در و پنجره‌ها عکاسی می‌کنند.
درباره طراحی فضای بازار، برای آنکه نوع معماری بخش‌های مختلف را راحت‌تر درک و تصور کنید، بهتر است چند مورد زیر را به خاطر بسپارید:
راسته و گذرگاه: مسیری بلند و طولانی که طول آن را مغازه‌ها و دکان‌ها پر کرده‌اند.
سرا: حیاطی میانی و زیباست که دور تا دور آن را حجره های به هم پیوسته اشغال کرده‌اند. سراها معمولا در وسعت، تعداد طبقات و دیگر ویژگی‌ها با هم تفاوت دارند.
تیمچه: به فضاهای سرپوشیده بازار که کالای خاصی را عرضه می‌کنند، تیمچه می‌گویند.
چارسوق یا چهارسو: در بازار زمانی که دو راسته اصلی به یکدیگر طلاقی می‌کنند، محل این اتصال را چارسوق یا چهارسو می‌نامند. چارسوق‌ها نسبت به دیگر بخش‌های بازار، تزیینات مفصل‌تری دارند.
- ۹۹/۱۱/۰۷